η επίθεση στον χώρο της υγείας το γενικό πλαίσιο, οι στόχοι των καπιταλιστών, η αξιολόγηση (σεβκ) from against biopower on Vimeo.
Προδημοσιεύουμε το ηχητικό κομμάτι που αφορά στην αξιολόγηση των νοσοκομείων και σύντομα θα ακολουθήσει το ηχητικό ολόκληρης της εκδήλωσης συμπεριλαμβανομένης και της συζήτησης που ακολούθησε.
Παρακάτω ακολουθεί και το τμήμα της εισήγησης που αφορά την επιβολή της αξιολόγησης στα σχολεία:
Λίγα λόγια για μας. Η Συνέλευση ενάντια στη βιοεξουσία και την κλεισούρα, προέκυψε μετά από ανοικτό κάλεσμα της Συνέλευσης εργαζομένων και ανέργων από την πλατεία Συντάγματος τον Μάρτη του 2020 για τη συλλογική αντιμετώπιση της δυστοπίας που δημιούργησε η κρατική διαχείριση της πανδημίας, αυτόν τον παροξυσμό της καπιταλιστικής βιοεξουσίας.
Από τη δική μας προλεταριακή σκοπιά, η διαχείριση αυτή ήταν η επιβολή μιας κατάστασης «έκτακτης ανάγκης» από το κράτος που δικαιολογούσε κάθε είδους αυταρχικό μέτρο: lockdown, απαγόρευση κυκλοφορίας και συναθροίσεων, πρόστιμα και σκληρή αστυνομική καταστολή· που παρουσίαζε την πανδημία ως ένα αυστηρά υγειονομικό γεγονός για το οποίο αρμόδιοι είναι μόνο οι εγκεκριμένοι από το ίδιο «ειδικοί»· που προωθούσε με το στρατηγικό αφήγημα της «ατομικής ευθύνης» την εκβιαστική συναίνεση στη μείωση των δαπανών για την υγεία, στη μείωση των μισθών και στην αύξηση των απολύσεων· που βίαια εισήγαγε την τηλεκπαίδευση και την τηλεργασία αλλάζοντας τη μορφή της εργασίας μας και που, τέλος, νομοθέτησε τον υποχρεωτικό εμβολιασμό ή τον επέβαλλε εκβιαστικά, παρουσιάζοντάς τον ως «πανάκεια» και «απελευθέρωση» απαγορεύοντας οποιαδήποτε αμφισβήτηση επ’ αυτού.
Καθώς κάποιες από μας στη συνέλευση είμαστε εκπαιδευτικοί, είτε εμβολιασμένες είτε ανεμβολίαστες, αντιληφθήκαμε ότι ο εμβολιασμός χρησιμοποιήθηκε σαν μέσο για την επιβολή ενός καθεστώτος αξιολόγησης, δηλαδή πειθάρχησης, διαιρέσεων και κατηγοριοποιήσεων εντός της εργατικής τάξης, εγκαινιάζοντας μάλιστα έτσι και νέες μορφές διακρίσεων μέσα στη διαρκώς ανανεούμενη δεξαμενή εξιλαστηρίων θυμάτων της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης.
Η νέα διαίρεση που εισήχθη και που έβαζε στο στόχαστρο μια νέα κατηγορία αποδιοπομπαίων τράγων, τους ανεμβολίαστους εκπαιδευτικούς, δε ενόχλησε τα συνδικάτα, σε γενικές γραμμές. Ενώ επιστρατεύθηκε πάλι η ίδια λογική της «ατομικής ευθύνης» και της «αντικοινωνικής συμπεριφοράς», ενώ οι ανεμβολίαστοι παρουσιάστηκαν ως «χαραμοφάηδες» και αποκλείστηκαν από τη χρήση δημόσιων δομών υγείας για τη διενέργεια δωρεάν διαγνωστικών ελέγχων και υποχρεώθηκαν να τα πληρώνουν, δεν υπήρξε καμιά ιδιαίτερη αντίδραση από τα συνδικάτα.
Η αξιολόγηση είναι, φυσικά, μια ευρύτερη διαδικασία, σύμφυτη με την καπιταλιστική λογική της αποδοτικότητας, του ανταγωνισμού, της σύνδεσης μισθού-παραγωγικότητας και του εξορθολογισμού που επίμονα το κράτος προσπαθεί να επιβάλει και στον χώρο της εκπαίδευσης.
Είναι μια διαδικασία ποσοτικοποίησης, καταμέτρησης, ιεραρχικής κατανομής και κατηγοριοποίησης των σχολικών μονάδων, τεμαχισμού και καταγραφής της εκπαιδευτικής λειτουργίας. Χρόνια τώρα την αναγνωρίζουμε ως μοχλό διαρκούς ανταγωνισμού ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και σε σχολεία, διαίρεσης των εκπαιδευτικών, κατηγοριοποίησης σχολείων που θα οδηγήσει σε μειώσεις μισθών, διαθεσιμότητες και απολύσεις. Την πολεμούμε ως όπλο (αυτο)ενοχοποίησης των εκπαιδευτικών, μετακύλισης των ευθυνών στο άτομό τους και εργαλείο πειθάρχησης.
Βέβαια, η εκπαίδευση επιτελεί ήδη μια λειτουργία αναπαραγωγής της εργασιακής δύναμης καθώς επιλέγει και κατανέμει τους μαθητές σύμφωνα με τον καπιταλιστικό καταμερισμό της εργασίας. Ωστόσο, εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια το κράτος επιδιώκει να οξύνει τον ανταγωνιστικό και επιλεκτικό χαρακτήρα του δημόσιου σχολείου ώστε αφενός να τον φέρει πιο κοντά στην καπιταλιστική επιχείρηση και στο επιστημονικό management και αφετέρου να διαμορφώσει την αντίστοιχη προλεταριακή υποκειμενικότητα -εκπαιδευτικών αλλά και μαθητών- που θα επενδύει στον ίδιο της τον εαυτό, αντιμετωπίζοντάς τον σαν ανθρώπινο κεφάλαιο.
Η πιο πρόσφατη εκδοχή της που ήδη επιχειρούν να επιβάλουν φέρει τον οργουελλικό και ευφημιστικό τίτλο “Αναβάθμιση του σχολείου, ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και άλλες διατάξεις”, με τη μορφή του πολυνομοσχεδίου 4823 του 2021 και προβλέπει ένα εφιαλτικό και ασφυκτικό πλέγμα ατομικής αξιολόγησης με μια κλίμακα από το Εξαιρετικό ως το Μη ικανοποιητικό σε μια σειρά πεδίων που αφορούν στο «διδακτικό και παιδαγωγικό έργο του εκπαιδευτικού» καθώς και στην «υπηρεσιακή συνέπεια και επάρκεια του εκπαιδευτικού», δημιουργία ηλεκτρονικού φακέλου με καταχώρηση του βιογραφικού του και ό,τι «προσόντων» ή «έργων» έχει να επιδείξει καθώς και Έκθεση αυτοαξιολόγησης με «τεκμήρια που αφορούν στο παιδαγωγικό, διδακτικό ή υποστηρικτικό έργο του».
Η διαδικασία της διαίρεσης και του κατακερματισμού των εκπαιδευτικών έχει ξεκινήσει με την αξιολόγηση κατά προτεραιότητα των νεοδιόριστων (που έχουν διανύσει ήδη δύο χρόνια υπηρεσίας από το διορισμό τους), οι οποίοι μόνο αφού πάρουν «εξαιρετικό», «πολύ καλό» ή «ικανοποιητικό» βαθμό θα μονιμοποιηθούν, διαφορετικά θα παραπεμφθούν στην επόμενη διετία! Μάλιστα, για πρώτη φορά τοποθετούν τμηματικά τους Συμβούλους-Αξιολογητές, όπου έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες επιλογής τους, και έχουν ξεκινήσει άμεσα την «αξιολόγηση» των νεοδιόριστων εκπαιδευτικών σε συγκεκριμένες περιοχές της επαρχίας.
Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση εξελίσσεται σχετικά ικανοποιητικά η απεργία-αποχή, κηρυγμένη από το συνδικάτο της ΔΟΕ, που καλύπτει σε όλες τις φάσεις τους εκπαιδευτικούς από όλα τα εξωδιδακτικά καθήκοντα που σχετίζονται με την ατομική αξιολόγηση, όπως από τη συνάντηση με τον Σύμβουλο Εκπαίδευσης, την ενημέρωση της ψηφιακής πλατφόρμας και την κατάθεση έκθεσης ατομικής αυτοαξιολόγησης.
Σε δεύτερο χρόνο, ενεργοποιείται στάση εργασίας (που προς το παρόν ισχύει μέχρι τέλη Μάρτη) την ημέρα επίσκεψης του συμβούλου στο σχολείο του αξιολογούμενου εκπαιδευτικού ώστε να εμποδιστεί η «επίσκεψή» του.
Έτσι, στην Κρήτη, την Πελοπόννησο και τα νησιά του ΝΑ Αιγαίου από όπου εκκινήθηκε σε πρώτη φάση η διαδικασία, σύμφωνα με τα στοιχεία, ο αριθμός των αξιολογημένων νεοδιόριστων του 2020 και 2021 δεν ξεπερνά τους 50 σε σύνολο 1000 νεοδιόριστων, ποσοστό μόλις 5%. Πολύ πρόσφατα τοποθετήθηκαν δε οι αξιολογητές και στην Αττική.
Όσον αφορά τον δεύτερο πυλώνα της αξιολογικής διαδικασίας, αυτόν της Αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας, στην πλειοψηφία τους οι Σύλλογοι διδασκόντων έχουν υιοθετήσει τα λεγόμενα Ενιαία κείμενα, όπου οι δείκτες αξιολόγησης συμπληρώνονται με πανομοιότυπα κείμενα σταλμένα από τις ομοσπονδίες, κάτι που ναι μεν υπονομεύει τον εκπορευόμενο από το υπουργείο παιδείας στόχο του ανταγωνισμού μεταξύ σχολικών μονάδων, αλλά από την άλλη συντηρεί την ιδέα μιας άλλου είδους (σοσιαλδημοκρατικού τύπου) αξιολόγησης της σχολικής μονάδας, μιας «άλλης» (συμμετοχικής) εκπαιδευτικής διαδικασίας, ενός «άλλου» (πιο συμπεριληπτικού) σχολείου τελικά μέσα στα πλαίσια της σημερινής ταξικής κοινωνίας, με την εξοικείωση με την αξιολόγηση ως μορφή διαλόγου με τα αφεντικά μας.
Μην ξεχνάμε επίσης και τη μαζική συμμόρφωση με την τηλεκπαίδευση (και στις τρεις βαθμίδες της εκπαίδευσης), η οποία προηγήθηκε μάλιστα της επιβολής της και οδήγησε στη νομιμοποίηση τον Μάιο του 2020 και την υποχρεωτικότητά της τον Σεπτέμβριο και πώς οι συνολικότερες αντιδράσεις στην τηλεκπαίδευση, που σε κάποιες περιπτώσεις πήραν και τη μορφή άρνησης διενέργειας σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, λοιδορήθηκαν και περιθωριοποιήθηκαν, με τον ρόλο των συνδικαλιστών στην περιθωριοποίηση αυτή να είναι κεντρικός, και σε κάποιες περιπτώσεις υπήρξαν πειθαρχικές διώξεις.
Υπάρχουν, συνεπώς, σοβαροί λόγοι να μην εμπιστευόμαστε τις συνδικαλιστικές ηγεσίες και να μην δείχνουμε καμιά εμπιστοσύνη σε δήθεν «πρωτοπορίες» που μας εγκατέλειψαν.
Σε όλα αυτά ας προστεθεί το δεδομένο ότι ήδη έχει εμπεδωθεί στους νεοδιόριστους συναδέλφους η πρακτική της αξιολόγησης τουλάχιστον όσον αφορά το προσοντολόγιο που εγκαινίασε ο ΣΥΡΙΖΑ καθιερώνοντας έτσι ένα αέναο κυνήγι «προσόντων», μορίων, σεμιναρίων κλπ ψηφίδων της πάλαι ποτέ «δια βίου κατάρτισης».
Συμπερασματικά, με τα όχι και τόσο ελπιδοφόρα δείγματα αγώνων των τελευταίων τριών χρόνων, είναι πραγματικά εντελώς ανοιχτό πόσο αποτελεσματικά θα δοθεί ο αγώνας αυτός.