Μας στάλθηκε από συντρόφισσα
ή
«Εμείς εδώ είμαστε καλά! Πού να δεις σε άλλες δουλειές τι γίνεται!»
Μεταξύ των ατόμων που κυρίως εργαζόμαστε στην εστίαση τα καλοκαίρια, στη «σεζόν», όπως κοινώς λέμε μεταξύ μας, επικρατεί μια διάκριση μεταξύ «κακής» και «καλής» σεζόν. Σκοπός μου σε αυτό το κείμενο είναι να παρουσιάσω τη δική μου εμπειρία από την «καλή» πλευρά της σεζόν για δύο λόγους: πρώτον γιατί δουλεύω σε «καλή» περίπτωση σεζόν και δεύτερον γιατί αυτά που γράφονται από συναδέλφους που εργάζονται σε «κακή» σεζόν (7/7 12ωρα κ.τλ.), και που είναι περισσότερο γνωστά, επικεντρώνονται στις καφρίλες των «κακών» αφεντικών με αποτέλεσμα η «καλή» πλευρά της σεζόν να εμφανίζεται στις συνειδήσεις των εργαζομένων εσφαλμένα ως όαση κι έτσι ωθούμαστε σε εκπτώσεις στις διεκδικήσεις μας.
Τι σημαίνει πηγαίνω για δουλειά τη σεζόν; Σημαίνει ότι αφήνω για ένα διάστημα την καθημερινή μου ζωή, τις σχέσεις μου, το σπίτι μου και γενικά κάθε τι δικό μου -πέρα από κάποια υπάρχοντά μου- μετακομίζοντας για δουλειά σε ένα άλλο μέρος. Αυτό μπορεί να συνδυάζεται με κάποιες ημερήσιες εκδρομές στο μέρος αυτό ή με φιλικές συναναστροφές, όμως ο λόγος για τον οποίο γίνεται αυτή η μετακόμιση είναι η δουλειά κι όχι οι διακοπές, όπως συχνά λέγεται.
Ακόμη και να κάνουμε κάποιες κουτσουρεμένες διακοπές -που γίνονται εκ των πραγμάτων στο νησί που δουλεύουμε- ή να συνδυάζεται η δουλειά με τη διασκέδαση δεν μπορούμε να ξεχνάμε την επιβολή που ασκεί η δουλειά πάνω στο καθημερινό μας πρόγραμμα, αλλά και το ότι στα θέρετρα στα οποία καταλήγουμε είναι οι ίδιες οι διασκεδάσεις που εργάζονται και παράγουν κέρδος για τα αφεντικά. Επίσης αλλάζει ριζικά η καθημερινότητά μας και αν είσαι τελείως ξένη εκεί που πας σε περιβάλλει συχνά μια απομόνωση.
Τα παραπάνω που μας επιβάλλονται στη σεζόν δεν τα συνυπολογίζουμε καν, ώστε να διεκδικούμε με τη δέουσα αγωνιστικότητα, επιμονή και σθένος έστω τις νόμιμες απολαβές –αν όχι να είμαστε και πιο απαιτητικές ακόμα– αντί να νιώθουμε ευνοημένες που δήθεν δουλεύουμε σε ευχάριστα και καλά περιβάλλοντα και να αποδεχόμαστε έτσι ότι οι διεκδικήσεις είναι πολυτέλεια.
Ως «καλή» πλευρά της σεζόν εδώ ορίζω την εργασία στην οποία επιλέγεις τις ημέρες που θα εργάζεσαι (δλδ 4-5-6 ημέρες, ανάλογα τι θέλεις και με την ανάλογη πληρωμή φυσικά), πληρώνεσαι 6-8 ευρώ την ώρα καθαρά, τηρείται το οκτάωρο χωρίς να επιβάλλεται επιπλέον υπερεργασία και υπερωριακή απασχόληση (εκτός… αν έχει live στο μαγαζί ή αρρωστήσει κάποιο άτομο), παρέχονται δωρεάν γεύματα και ίσως κάποια διαμονή κάπου με πληρωμή ενός μέρους του ενοικίου -αν το πόστο σου είναι «σημαντικό»- κατά τα λεγόμενα των αφεντικών. Η τελευταία «παροχή» προβλέπεται ως επί το πλείστον για όσα άτομα δουλεύουν στην κουζίνα. Να πω εδώ ότι στο νησί που εργάζομαι (σκόπιμα δεν το αναφέρω για να μην δοθεί έμφαση ειδικά σε αυτό το μέρος) αρκετά αφεντικά είναι στο ΚΚΕ ή ακόμη και στον αναρχικό χώρο και η ιδεολογική τους τοποθέτηση φαίνεται να επηρεάζει ευνοϊκά τους εργαζόμενους.
Σύμφωνα με αυτά που πρεσβεύει η ιδεολογία τους, τα νόμιμα δικαιώματα των εργαζόμενων (τουλάχιστον αυτά!) θα έπρεπε να είναι προστατευμένα στις δικές τους επιχειρήσεις. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει καμία διαφορά με τις επιχειρήσεις των δεξιών! Αυτό είναι καλό να το έχουμε στον νου μας σήμερα που πολλά αναρχικά και αριστερά αφεντικά προσπαθούν να μας πείσουν ότι το βασικό μας πρόβλημα πρέπει να είναι η «άνοδος» της ακροδεξιάς. Αναρωτιέμαι μάλιστα αν η φράση «καλή σεζόν» δεν έχει κατασκευαστεί από τα ίδια τα αριστερά, αναρχικά, cool αφεντικά, αφού σχεδόν θεωρούν ότι τους χρωστάς κιόλας για την «ευκαιρία» που σου δίνουν να δουλέψεις (εδώ ας γελάσουμε λίγο γιατί πιο κάτω θα γελάσουμε περισσότερο).
Η ανασφάλιστη εργασία κυριαρχεί κατά κόρον και στην «καλή» περίπτωση σεζόν: η εργαζόμενη ΑΝ είναι δηλωμένη είναι με μειωμένο ωράριο σαν να ήταν μερικώς απασχολούμενη, δίνονται τα φθηνά ένσημα (λάντζας/μπουφέ) και η εργασία της δηλώνεται στις περισσότερες περιπτώσεις ως πενθήμερη πρωινή. (Να προσθέσουμε εδώ ότι η νυχτερινή εργασία, από τις 10μμ ως τις 6μμ της επόμενης μέρας πληρώνεται με προσαύξηση 25% επί των νόμιμων αποδοχών για τις συγκεκριμένες ώρες. Την Κυριακή και τις αργίες, π.χ. 15 Αυγούστου η πρόσθετη αμοιβή ανέρχεται στο 75% του ημερομισθίου.) Έτσι λοιπόν αν δουλεύεις ως μαγείρισσα ή ως σερβιτόρα σε δηλώνουν συχνά μπουφετζού ή λαντζιέρισσα μειώνοντας τον μισθό που θα είχες υπό κανονικές συνθήκες βάσει της νομοθεσίας. Ενημερωτικά να πω ότι ο βασικός μισθός για πενθήμερο πρωινό για τον αρχιμάγειρα/μαγείρισσα είναι 940.76 μεικτά, ενώ για τον/την βοηθό μάγειρα/ισσας 815 μεικτά. Περιττό να προσθέσω το προφανές μεν, αλλά που θεωρείται sci-fi φαντασία για τη «σεζονού»… ότι δλδ. όλοι και όλες οι «σεζονούδες» δικαιούμαστε κανονικές άδειες, επίδομα αδείας και…ΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ αναρρωτικές άδειες -όπως όλες οι ασφαλιζόμενες εργαζόμενες! Αν είμαστε ανασφάλιστες δεν έχουμε αναρρωτικές άδειες, αν συμβεί κάτι στην υγεία μας απλά δεν δουλεύουμε κι άρα δεν πληρωνόμαστε και είμαστε τελείως εκτεθειμένες στις ρήξεις με τα συγκεκριμένα αφεντικά.
Όσον αφορά το θέμα της διαμονής τι να πει κανείς! Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να μείνεις σε κάποιο δωμάτιο για 2, που είναι για τα εργαζόμενα άτομα και να το πληρώνεις μισά μισά με το αφεντικό σου (λες κι είμαστε συνεργάτες και όχι εργάτριες, για να θυμηθούμε το κλασικό σύνθημα που το ξεχνάμε μαζί με τα χειμωνιάτικα ρούχα πίσω στο σπίτι όταν φεύγουμε σεζόν), αλλά υπάρχουν και χειρότερα, καθώς άλλα άτομα δέχονται να μένουν μέχρι και σε σκηνές, κάνοντας ελεύθερο κι αν έρθουν μπάτσοι τα αντιμπατσικά αφεντικά δίνουν σήμα να πέσουν οι σκηνές, ώστε να μη φάνε πρόστιμο οι εργαζόμενοι/ές τους ΧΑΧΑΧΑ!
Κι ενώ τα ιδεολογικά πλυντήρια των αφεντικών και φίλων του α/α χώρου είναι παντού και σε συνεχή λειτουργία, τα πλυντήρια για τα ρούχα είναι δυσεύρετα, συχνά τα πλένουμε στο χέρι ή περιμένουμε πότε θα αδειάσει κάποιο πλυντήριο από κανά σπίτι μπας και πλυθούν καλά. Όσον αφορά το φαγητό, ΝΑΙ τρώμε στο μαγαζί και παίρνουμε τα τιπς μας, προφανώς! Επίσης κάποιες μέρες πίνουμε και γλεντάμε στα πανηγύρια, άρα τι σημαίνει αυτό; Μήπως σημαίνει ότι πρέπει να το βουλώσουμε και να μην διεκδικούμε; Κατά τα αφεντικά μάλλον, αλλά και κατά κάποιους συναδέλφους απ’ ότι φαίνεται, αφού όπως λένε «εδώ είναι χαλαρά ρε», «είμαστε τυχεροί», (κάτι που δείχνει πόσο πολύ έχει ξεπέσει ο αυτοσεβασμός και ο τσαμπουκάς των εργατριών!).
Εννοείται ότι όποτε είναι να «κάνει έφοδο» το ΙΚΑ (δλδ, το τέως ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, νυν ΠΕΚΑ, Περιφερειακά Ελεγκτικά Κέντρα Ασφάλισης του e-Ε.Φ.Κ.Α.) ή η Επιθεώρηση Εργασίας απλά γίνεται γνωστό εκ των προτέρων (πέφτει τηλέφωνο αλληλεγγύης από άλλα αφεντικά, λογιστές, ακτοπλόους και άλλες «συναδελφικές» κατηγορίες εργοδοτριών) και μας ζητάνε να σταματήσουμε την εργασία μας και να το παίξουμε πελάτες! Και προφανώς δεν πληρωνόμαστε γι’ αυτές τις ώρες που δεν δουλεύουμε!
Καμιά φορά κοιτάζω ολόγυρα τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσές μου και αναλογίζομαι με οργή και πικρία πόσο μεγάλη παγίδα είναι το να συναντάς το αφεντικό σου, που είναι ενάντια στα σύνορα, αλλά υπέρ των απλήρωτων υπερωριών, σε πορείες που υπερασπίζονται, για παράδειγμα, τους/τις μετανάστες/στριες. Πόσο δύσκολο είναι να θυμάσαι την ιδιότητά σου ως εκμεταλλευόμενη ή εκμεταλλευόμενος όταν συναντάς στα πολιτικά στέκια τον εργοδότη ή την εργοδότριά σου. Και όταν μέσα σε αυτή την συνθήκη εισβάλλει επιπλέον και το στοιχείο της φαντασιακής απόδρασης από τη ρουτίνα της πόλης ή η ψευδαίσθηση ότι πας σεζόν για να κάνεις μια «αρπαχτή» ώστε να συμπληρώσεις π.χ. το φοιτητικό χαρτζιλίκι, να ξεχρεώσεις κάτι χρέη που δημιούργησες όταν πήγες μια ταξιδάρα πέρσι τον χειμώνα κλπ, κλπ δημιουργείται πολύ ευνοϊκό έδαφος για να μπαίνει στο off η ταξική συνείδηση και η συναδελφικότητα.
Κι αν παρ΄ ελπίδα επιπλέον σε όλα αυτά τύχει οι συνάδελφοί σου να συμπίπτουν με το αφεντικό σου στην υπεράσπιση των υγειονομικών πρωτοκόλλων, πιστοποιητικών υγειονομικών φρονημάτων, (αποπαρασίτωσης της εργαζομένης, εγγύησης παρθενίας και βάλε), ενώ εσένα κάπως σου στραβοκάθισε ρε παιδί μου να ελέγχουν τα ιατρικά σου στοιχεία για να παράγεις τα κέρδη του αφεντικού… τότε εκεί σου έρχεται να τα βροντήξεις όλα φωνάζοντας:
ΙΔΙΑ ΕΙΝ ΤΑ ΑΦΕΝΤΙΚΑ ΔΕΞΙΑ ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
και
ΕΡΓΑΤΡΙΕΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΙΔΕΟΛΟΓΙΩΝ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΤΑΤΟΥΣ ΕΝΩΘΕΙΤΕ
Κ. μια συντρόφισσα από το κάτεργο της σεζόν