Εντός της κρατικής οντότητας του Ισραήλ το καθεστώς απαρτχάιντ βασίζεται σε μια θεσμοθετημένη ιεραρχία με βάση εθνο-θρησκευτικά κριτήρια που διαπλέκονται με τα ταξικά. Η ιεράρχηση αυτή διατρέχει τόσο το προλεταριάτο των (κατά βάση) δύο εθνοτήτων, της παλαιστινιακής και της εβραϊκής, όσο και τις αντίστοιχες αστικές τους τάξεις. Οι διαιρέσεις, δηλαδή είναι αρκετά ρευστές και μπορεί να αφορούν και τους ίδιους τους εβραίους: οι Μιζραχί, άραβες ή αφρικανοί εβραίοι, θεωρούνταν σε μεγάλο βαθμό πολίτες δεύτερης κατηγορίας σε σχέση με τους Ασκενάζι.
Όπως αναφέρει και το βιβλίο του Κόκκινου Νήματος, “Πίσω από την Ιντιφάντα του 21ου αι”, στη σελ. 63 για τους άραβες (βασικά Παλαιστίνιους) του Ισραήλ, παρότι τυπικά είναι πολίτες του Ισραήλ, εντούτοις
“Οι άραβες του Ισραήλ ποτέ δεν ενσωματώθηκαν πλήρως στο ισραηλινό κράτος. Το 1976 πολλοί παλαιστίνιοι αγρότες του Ισραήλ δολοφονήθηκαν ενώ διαμαρτύρονταν ενάντια στις κατασχέσεις γης (έκτοτε, κάθε χρόνο, την ίδια μέρα , την “Ημέρα της γης”, γίνεται απεργία). [Άλλωστε]… ένα από τα στοιχεία που οδήγησαν στη δεύτερη Ιντιφάντα, το 2000, ήταν ο αγώνας των αράβων του Ισραήλ που εκδιώχτηκαν λόγω της κυβερνητικής πολιτικής “εβραιοποίησης” της Γαλιλαίας (όπου στη θέση τους πετάχτηκαν εβραίοι μετανάστες από την Αιθιοπία). Το καλοκαίρι του 2000 τις κατεδαφίσεις σπιτιών αράβων τις ακολουθούσε ξεσηκωμός ολόκληρων χωριών και συγκρούσεις με την αστυνομία. Αυτή η πολιτική “εβραιοποίησης” της Γαλιλαίας περιλάμβανε και την παρενόχληση των άνεργων αράβων που ζούσαν με επίδομα ανεργίας: στη Ναζαρέτ τα γραφεία του αντίστοιχου ΟΑΕΔ μεταφέρθηκαν αλλού, χάνονταν τα χαρτιά των ανέργων ή σκόπιμα έκοβαν το επίδομα ανεργίας λόγω άρνησης θέσεων εργασίας που δεν τους είχαν ποτέ προσφέρει!”
Σ’ αυτό το ποστ δεν θα χρησιμοποιήσουμε τη δική μας ταξική γλώσσα. Θα δούμε απλά τι λέει μια εβραϊκή οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων πάνω στο ζήτημα του απαρτχάιντ, η B’Tselem (εβραϊκά: בצלם, IPA: [beˈtselem], “κατ’ εικόνα [του Θεού]”), “μια μη κερδοσκοπική οργάνωση με έδρα την Ιερουσαλήμ, της οποίας δηλωμένοι στόχοι είναι να καταγράφει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα από το Ισραήλ παλαιστινιακά εδάφη, να καταπολεμά κάθε άρνηση της ύπαρξης τέτοιων παραβιάσεων και να συμβάλλει στη δημιουργία μιας κουλτούρας ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ισραήλ.” Μια οργάνωση που δεν μπορεί να κατηγορηθεί για κάποιου είδους αντισημιτισμό.
https://www.btselem.org/topic/apartheid
https://www.btselem.org/publications/202210_not_a_vibrant_democracy_this_is_apartheid
“Το ισραηλινό καθεστώς εφαρμόζει σε όλα τα εδάφη που ελέγχει (ισραηλινό κυρίαρχο έδαφος, Ανατολική Ιερουσαλήμ, Δυτική Όχθη και Λωρίδα της Γάζας) ένα καθεστώς απαρτχάιντ. Μια οργανωτική αρχή βρίσκεται στη βάση ενός ευρέος φάσματος ισραηλινών πολιτικών: η προώθηση και η διαιώνιση της υπεροχής μιας ομάδας – των Εβραίων – έναντι μιας άλλης – των Παλαιστινίων.
Η B’Tselem απορρίπτει την αντίληψη του Ισραήλ ως μια δημοκρατία (εντός της Πράσινης Γραμμής) που ταυτόχρονα υποστηρίζει μια προσωρινή στρατιωτική κατοχή (πέρα από αυτήν). Η B’Tselem κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο πήχης για τον ορισμό του ισραηλινού καθεστώτος ως καθεστώτος απαρτχάιντ έχει συμπληρωθεί μετά την εξέταση της συσσώρευσης πολιτικών και νόμων που επινόησε το Ισραήλ για να εδραιώσει τον έλεγχό του επί των Παλαιστινίων.
Το βασικό εργαλείο που χρησιμοποιεί το Ισραήλ για να εφαρμόσει την αρχή της εβραϊκής υπεροχής είναι ο σχεδιασμός και οργάνωση του χώρου γεωγραφικά, δημογραφικά και πολιτικά. Οι Εβραίοι ζουν τη ζωή τους σε έναν ενιαίο, συνεχόμενο χώρο όπου απολαμβάνουν πλήρη δικαιώματα και αυτοδιάθεση. Αντίθετα, οι Παλαιστίνιοι ζουν σε ένα χώρο που είναι κατακερματισμένος σε διάφορες μονάδες, η καθεμία με διαφορετικό σύνολο δικαιωμάτων – που μπορεί να δίνονται ή όχι από το Ισραήλ, αλλά που είναι πάντα κατώτερα από τα δικαιώματα που αναγνωρίζονται στους Εβραίους.
Το ισραηλινό καθεστώς επιδιώκει αυτή την οργανωτική αρχή σε τέσσερις κύριους τομείς:
Γη – Το Ισραήλ εργάζεται για την εβραιοποίηση ολόκληρης της περιοχής, αντιμετωπίζοντας τη γη ως πόρο που προορίζεται κυρίως να ωφελήσει τον εβραϊκό πληθυσμό. Από το 1948, το Ισραήλ έχει καταλάβει πάνω από το 90% της γης εντός της Πράσινης Γραμμής και έχει οικοδομήσει εκατοντάδες κοινότητες για τον εβραϊκό πληθυσμό. Από το 1967, το Ισραήλ έχει επίσης εφαρμόσει αυτή την πολιτική στη Δυτική Όχθη, κατασκευάζοντας περισσότερους από 280 οικισμούς για περίπου 600.000 Εβραίους Ισραηλινούς πολίτες. Το Ισραήλ δεν έχει χτίσει ούτε μία κοινότητα για τον παλαιστινιακό πληθυσμό σε ολόκληρη την περιοχή που εκτείνεται από τη Μεσόγειο Θάλασσα ως τον Ιορδάνη Ποταμό (με εξαίρεση αρκετές κοινότητες που χτίστηκαν για τη συγκέντρωση του πληθυσμού των Βεδουίνων, αφού τους στέρησε τα περισσότερα από τα δικαιώματα ιδιοκτησίας τους).
Ιθαγένεια – οι Εβραίοι που ζουν οπουδήποτε στον κόσμο, τα παιδιά και τα εγγόνια τους – και οι σύζυγοί τους – δικαιούνται ισραηλινή υπηκοότητα. Αντίθετα, οι Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να μεταναστεύσουν στις ελεγχόμενες από το Ισραήλ περιοχές, ακόμη και αν οι ίδιοι, οι γονείς τους ή οι παππούδες τους γεννήθηκαν και έζησαν εκεί. Το Ισραήλ δυσκολεύει τους Παλαιστίνιους που ζουν σε μια από τις μονάδες που ελέγχει να αποκτήσουν πολιτικά δικαιώματα σε μια άλλη, και έχει θεσπίσει νομοθεσία που απαγορεύει τη χορήγηση πολιτικών δικαιωμάτων στους Παλαιστίνιους υπηκόους που παντρεύονται Ισραηλινούς υπηκόους εντός της Πράσινης Γραμμής.
Ελευθερία μετακίνησης – Οι Ισραηλινοί πολίτες απολαμβάνουν ελευθερία μετακίνησης σε ολόκληρη την περιοχή που ελέγχεται από το Ισραήλ (με εξαίρεση τη Λωρίδα της Γάζας) και μπορούν να εισέρχονται και να εξέρχονται ελεύθερα από τη χώρα. Οι Παλαιστίνιοι υπήκοοι, από την άλλη πλευρά, χρειάζονται ειδική άδεια που εκδίδεται από το Ισραήλ για να ταξιδέψουν μεταξύ των μονάδων (και μερικές φορές εντός αυτών), ενώ η έξοδος στο εξωτερικό απαιτεί επίσης ισραηλινή έγκριση.
Πολιτική συμμετοχή – Οι Παλαιστίνιοι πολίτες του Ισραήλ μπορούν να ψηφίζουν και να θέτουν υποψηφιότητα για αξιώματα, αλλά κορυφαίοι πολιτικοί υπονομεύουν σταθερά τη νομιμότητα των Παλαιστινίων πολιτικών εκπροσώπων. Τα περίπου πέντε εκατομμύρια Παλαιστίνιοι που ζουν στα κατεχόμενα εδάφη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, δεν μπορούν να συμμετέχουν στο πολιτικό σύστημα που διέπει τη ζωή τους και καθορίζει το μέλλον τους. Τους στερούνται και άλλα πολιτικά δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας του λόγου και του συνεταιρίζεσθαι.
Σε ολόκληρη την περιοχή, ο έλεγχος αυτών των πτυχών της ζωής βρίσκεται εξ ολοκλήρου στα χέρια του Ισραήλ – της μοναδικής εξουσίας που καθορίζει το μητρώο πληθυσμού, την κατανομή της γης, τους εκλογικούς καταλόγους και το δικαίωμα (ή την άρνησή του) να ταξιδεύουν εντός, να εισέρχονται ή να εξέρχονται από οποιοδήποτε τμήμα της περιοχής. Το ισραηλινό καθεστώς έχει γίνει όλο και πιο ξεκάθαρα, όσον αφορά την εβραϊκή ρατσιστική ιδεολογία του, μια διαδικασία που γνώρισε δύο σημαντικά ορόσημα αποκάλυψης τα τελευταία χρόνια. Το ένα ήταν η ψήφιση του “Βασικού Νόμου: Ισραήλ – το έθνος-κράτος του εβραϊκού λαού”, ο οποίος κηρύσσει τη διάκριση μεταξύ Εβραίων και μη Εβραίων θεμελιώδη και νόμιμη και επιτρέπει τις θεσμικές διακρίσεις στη διαχείριση και ανάπτυξη της γης, τη στέγαση, την ιθαγένεια, τη γλώσσα και τον πολιτισμό. Η δεύτερη ήρθε με τη μορφή επίσημων δηλώσεων σχετικά με την επίσημη προσάρτηση περισσότερων τμημάτων της Δυτικής Όχθης, πιστοποιώντας τις μακροπρόθεσμες προθέσεις του Ισραήλ και καταρρίπτοντας τους ισχυρισμούς περί “προσωρινής κατοχής”.
Η B’Tselem τονίζει ότι η στρατιωτική κατοχή δεν έχει τελειώσει: Οι Παλαιστίνιοι στη Δυτική Όχθη παραμένουν άμεσοι υπήκοοί της, ενώ στη Λωρίδα της Γάζας ζουν υπό τον ουσιαστικό έλεγχό της, που ασκείται από έξω. Ταυτόχρονα, το να παρουσιάζεται το Ισραήλ ως “δημοκρατία” στη μία πλευρά της Πράσινης Γραμμής, ενώ στην άλλη πλευρά κατέχει “προσωρινά” εκατομμύρια ανθρώπους, είναι ένας ισχυρισμός αποκομμένος από την πραγματικότητα. Αυτή η απεικόνιση αγνοεί το γεγονός ότι αυτή η κατάσταση πραγμάτων ισχύει για πάνω από πενήντα χρόνια. Δεν λαμβάνει υπόψη τις εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίων εποίκων που ζουν ανατολικά της Πράσινης Γραμμής. Αποσιωπά την de-jure προσάρτηση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και την de-facto προσάρτηση της υπόλοιπης Δυτικής Όχθης. Αυτά τα γεγονότα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν πρόκειται για δύο παράλληλα καθεστώτα, αλλά για ένα ενιαίο, που κυβερνά ολόκληρη την περιοχή και όλους τους ανθρώπους που ζουν σε αυτήν.
Ο εκτελεστικός διευθυντής της B’Tselem, Hagai El-Ad λέει: “Οι θεμελιώδεις αρχές του καθεστώτος του Ισραήλ, αν και εφαρμόζονται ήδη εδώ και πολλά χρόνια, έχουν γίνει πρόσφατα πιο σαφείς. Αυτό συνέβη τόσο με τη συζήτηση της de jure προσάρτησης μετά από δεκαετίες de facto προσάρτησης, όσο και με την ψήφιση του βασικού νόμου για το έθνος-κράτος, ο οποίος πήρε τις υπάρχουσες διακρίσεις εις βάρος των Παλαιστινίων και τις μετέτρεψε σε ανοιχτή συνταγματική αρχή. Το Ισραήλ δεν είναι μια δημοκρατία στην οποία έχει προσαρτηθεί μια προσωρινή κατοχή: είναι ένα καθεστώς ανάμεσα στον Ιορδάνη ποταμό και τη Μεσόγειο Θάλασσα, και πρέπει να δούμε την πλήρη εικόνα και να το δούμε ως αυτό που είναι: απαρτχάιντ. Αυτή η απογοητευτική ματιά στην πραγματικότητα δεν χρειάζεται να οδηγήσει σε απόγνωση, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Είναι ένα κάλεσμα για αλλαγή. Εξάλλου, οι άνθρωποι δημιούργησαν αυτό το καθεστώς και οι άνθρωποι μπορούν να το αλλάξουν.”